Bardzo dobry
Dobry
Dostateczny
Umiarkowany
Zły
Bardzo Zły
Brak indeksu
Dawne miasto dziś jest tylko wsią, która – za sprawą nazwy – często bywa mylona ze słynnym miastem położonym u stóp Wierzycy, najwyższego wzniesienia Polski północnej. Jednak małopolski Szymbark jest dziś wsią, która leży w powiecie gorlickim, niedaleko miasta Gorlice. Jaki jest stan powietrza w Szymbarku małopolskim i jak przedstawia się jego historia?
Głównym zarządcą początku grodu był Paweł Gładysz, rycerz polski, który zamieszkiwał miasto w XIII wieku. Otrzymał ziemie od Kazimierza Wielkiego, a jego następcami byli jego potomkowie. W Szymbarku postawiono dwór obronny w 1540 roku i przetrwał on do naszych czasów. Osada przechodziła z rąk do rąk, cały czas pozostając w rękach Gładyszów. W 1611 roku rodzina wyprowadziła się w Sandomierskie, a następcami byli choćby Strońscy czy Bronikowscy. W XVII wieku dwór zniszczyli Węgrzy, a sto lat później widział on przechodzących konfederatów barskich pod dowództwem Pułaskiego.
Dwór trafia pod zabór austriacki, choć dalej jest własnością szlachecką. Cała miejscowość zostaje podzielona na cztery części i rozdzielona między rodzinę profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego księdza Jana Bochniewicza. I wojna to przedpola walk w Szymbarku. Potem trafia on znów do Polski i czeka na wojnę. Dociera ona do miasta 7 września pamiętnego roku. Wyzwolenie przychodzi w 1945.
Dziś odwiedziny w Szymbarku w województwie małopolskim to nie tylko zastanawianie się, czy jest smog w Szymbarku, ale także przepiękny dwór. Są jednak i inne zabudowania, jak choćby dwór rodziny Groblewskich czy cerkiew grekokatolicka. Dodatkowym smaczkiem jest położenie wsi w pobliżu rezerwatu przyrody Jelenia Góra. Do tego drewniana willa Perełka, skansen i okazuje się, że w Szymbarku jest co robić!
Stacja Głównej Inspekcji Ochrony Środowiska leży nieopodal wsi. Jest ona dość mała i nie bada wszystkich parametrów zanieczyszczeń powietrza w Szymbarku. Co ciekawe, bada ona nie tylko tlenek węgla, dwutlenek azotu, dwutlenek siarki czy ozon, ale także benzo(a)piren oraz pyły zawieszone PM10. Ważne jest, by wskazać, że jest to stacja z jednymi z najlepszych odczytów stanu powietrza w Szymbarku i całym województwie małopolskim.
Jak kształtują się wyniki? To przede wszystkim pył zawieszony PM10, który w średniorocznej wartości dobowej miał w 2018 roku 22,7 ug/m3 przy normie dopuszczalnej na poziomie 40 ug/m3. Najwyższy dzienny wynik to zaledwie w tym województwie 76,0 ug/m3. Z kolei w przypadku benzo(a)pirenu, który wpływa znacząco na jakość powietrza w Szymbarku i innych miejscach, poziom wyniósł 2,1 ng/m3 w skali roku w wartości dobowej, co przy normie 5,0 ng/m3 jest dobrym wynikiem. Warto jednak pamiętać, że Unia Europejska chce zmniejszyć normy do 1 ng/m3. Jednostkowy wynik dzienny o najwyższym stężeniu pokazał 14,3 ng/m3 i zarejestrowano go rzecz jasna w sezonie grzewczym.
Nie da się ukryć, że w skali województwa wieś Szymbark nie jest dużym problemem. Jakość powietrza w Szymbarku jest stosunkowo dobra, choć warto byłoby przyjrzeć się pomiarom benzo(a)pirenu w kontekście celu stężenia. W tym miejscu jednak zmiany, które zaczęły wprowadzać władze wojewódzkie nie są niezbędne, choć smog również ma podłoże w sezonie grzewczym, a więc jest to smog londyński.
Zgodnie z przepisami, uchwała antysmogowa zakłada ograniczenie palenia paliwem stałym o nieznanym pochodzeniu oraz zakaz palenia węglem brunatnym i kamiennym o udziale ziarna 0-3 mm powyżej 15%. Smog w Szymbarku będzie pewnie dzięki tym zmianom mniejszy, podobnie jak dzięki ograniczeniu palenia kotłami niespełniającymi norm emisji poniżej klasy 5, a od 2027 roku zakazanie palenia innymi kotłami.