Bardzo dobry
Dobry
Dostateczny
Umiarkowany
Zły
Bardzo Zły
Brak indeksu
Kaszów jest małą wsią położoną w województwie małopolskim. Jest częścią powiatu krakowskiego, ale przynależy do gminy Liszki. Jest to tzw. wieś opactwa benedyktynów z Tyńca. Istotną rolę, z racji bliskości Krakowa, pełni tu sprawdzanie jakości powietrza w Kaszowie w kontekście całej strefy krakowskiej. Jak wyglądała jednak historia wsi?
Pierwsze wzmianki o osadnictwie w tym miejscu pochodzą z XIII i XIV wieku. Wieś była przeniesiona na prawo magdeburskie w 1282 roku. Następnie we wspomnianym XIV wieku, wieś Kaszów przeszła pod panowanie opactwa Tynieckiego. W nim też wytrwała aż do 1786 roku, gdy przeszła w ręce prywatne i później została włączona do zaboru austriackiego zgodnie z postanowieniami rozbiorowymi.
I wojna światowa nie dała się Kaszowowi we znaki i właściwie nie uczyniła zmian. Wieś rozwijała się powoli i bez dużych zmian czy rozrostów. Po I wojnie wróciła do Polski, by 1 września przyjąć bomby w okolicach 5 rano. Ludzie uciekli z Kaszowa w kierunku wschodnim. Przejście frontu nie było tu burzliwe. Jednak w 1943 roku nastąpiła pacyfikacja wsi, gdy zginęło 27 osób. Kaszów został zbombardowany również w styczniu 1945 roku, a następnie Niemcy opuścili wieś.
Dziś wieś posiada klasyczną zabudowę ulicową, zgrupowaną wzdłuż ciągów komunikacyjnych i głównej drogi we wsi. To najciekawsze miejsce w miejscowości, gdyż jest częścią historycznego traktu z Krakowa przez Liszki, Babice, Oświęcim aż na Śląsk. Najbardziej godnymi zauważenia we wsi są kapliczki z połowy XIX wieku. A jak wygląda kwestia smogu w Kaszowie?
Choć Kaszów jest małą miejscowością, nie brak opinii, że powinno się tu monitorować więcej parametrów. Stacja Głównej Inspekcji Ochrony Środowiska jest zasadniczo usytuowana w tzw. Borach i monitoruje ona stan powietrza w Kaszowie pod kątem tlenków azotu, dwutlenku azotu oraz ozonu. Pomiar ma charakter ciągły, automatyczny i wykonywany z częstotliwością do godziny. W związku z tym nie można zbadać tu wpływu tzw. niskiej emisji z gospodarstw domowych, czyli pyłów zawieszonych w powietrzu w okresie grzewczym. Są to pyły PM10 oraz PM2,5.
Zamiast tego wiemy, że zanieczyszczenie powietrza w Kaszowie to przede wszystkim tlenki azotu. Ich średnia roczna z 2018 roku w dobowym ujęciu wyniosła 26,3 ug/m3, a dopuszczalna przepisami norma określana jest na poziomie 30 ug/m3, a więc poziom nie jest przekraczany. Jednostkowa dzienna dawka stężenia wyniosła w przeciągu roku 226,6 ug/m3, co przekracza dobowe normy, choć robi to nieznacznie. Inny wynik dało badanie ozonu, który może być gazem silnie trującym. Otóż jego średnioroczne stężenie dobowe wyniosło 48,3 ug/m3 (maksymalne w roku 181,0 ug/m3), podczas gdy norma określana jest na poziomie aż 120 ug/m3. Z ozonem w tym kontekście nie ma więc w Kaszowie problemu.
Nie da się ukryć, że Kaszów jest małą miejscowością, co sprawia, że tak naprawdę nie możemy wiedzieć ile w skali województwa problemów z powietrzem się tu znajduje. Nie jest to duży ośrodek miejski, a więc jakość powietrza w Kaszowie może być stosunkowo dobra, choć warto byłoby przyjrzeć się pomiarom benzo(a)pirenu oraz pochodzącym z niskiej emisji pyłom zawieszonym PM10 i PM2,5. Takich danych jednak brak.
Zgodnie z przepisami, które wprowadzono na poziomie wojewódzkim, wyłączając Kraków, uchwała antysmogowa zakłada ograniczenie palenia paliwem stałym o nieznanym pochodzeniu oraz zakaz palenia węglem brunatnym i kamiennym. Smog w Kaszowie będzie pewnie dzięki tym zmianom mniejszy. Do 2027 poniżej klasy 5, a wcześniej zakazanie palenia innymi kotłami niż te klasy 3, 4 lub 5 norm emisyjnych. Zdecydowanie dla stanu powietrza w Kaszowie to krok naprzód.